Styl Zakopiański – architektura w Zakopanem

Jednym z elementów, które przyciągają turystów do Zakopane noclegi, jest styl architektury jaki w tym mieście dominuje. Oczywiście część z powodów dla jego zaistnienia wynika z uwarunkowań geograficznych, skośnie dachy są obowiązkowym elementem każdego domu z powodu ostrych, obfitujących w opady śniegu zim. Jednak poza tym charakterystycznym sposobem budowy dachów powstała też, określona przez Stanisława Witkiewicza, architektura w stylu zakopiańskim. Zakopane pensjonaty

Charakterystyka stylu zakopiańskiego

Zdefiniowany w latach 90. XIX wieku, w cyklu artykułów zamieszczonych w „Kurierze Warszawskim” w 1891 roku. Opierał się na elementach kultury góralskiej, która uznawana była przez Witkiewicza za rdzennie Polską. Styl Zakopiański obejmował nie tylko budowę domów, ale też wnętrza domów i kościołów, elementy wyposażenia, ubiory czy instrumenty muzyczne. Te ostatnie towarzyszą regionalnym kapelą góralskim, która często przygrywają gościom w restauracjach. Wieczorki z muzyką na żywo są jedną z ciekawszych atrakcji dla turystów. Zakopane wille

Kaplica na Jaszurówce

Główne elementy, którymi cechuje się styl zakopiański to wysokie kamienne podmurówki, stosowanie do budowy płazów układanych na zrąb. To te charakterystyczne pnie drzew cięte na pół, które tworzą układ ścian domów góralskich. Budynki są często dekorowane rytymi w drewnie zdobieniami, liczne skosy, uskoki urozmaicają bryłę budynku. Dachy kryte gontem z wysokimi i ozdobnymi kominami. Zakopane pokoje gościnne

Ozdobne tarasy i werandy umieszczone od strony ogrodu. Inne drewniane zdobienia dachu, okien i drzwi nadające chatom góralskim niezapomnianego uroku. Nowy styl architektoniczny wprowadzony przez Witkiewicza nie tylko zyskał sobie duże uznanie wśród ówczesnej klasy inteligenckiej, ale nawet uznany został za styl narodowy, a propagowanie go stało się niemalże patriotycznym obowiązkiem. Zakopane noclegi centrum

Willa Koliba

Pierwszy budynek w stylu Zakopiańskim zaprojektowany przez Witkiewicza powstał w 1893 roku dla Zygmunta Gnatowskiego. Była to Willa Koliba, w gwarze góralskiej oznacza szałas pasterski, rozbudowana w 1901 roku zmieniła pierwotny zamysł Witkiewicza.

W czasie wojny mieściła się siedziba Hitlerjugend i przetrwała ten okres bez zniszczeń. Obecnie mieści się tam Muzeum Stylu Zakopiańskiego, które jest CZĘŚCIĄ MUZEUM TATRZAŃSKIEGO. Wnętrza aranżował Władysław Hasior. Willa mieści się na ulicy Kościeliskiej 18, można ją zwiedzać od środy do niedzieli w godz. 9 – 17 (niedziela 9 – 15).

Inne znane obiekty projektowane w stylu zakopiańskim

Willa pod Jedlami – zwiedzanie tylko od zewnątrz (ul. Chałubińskiego 5),
Willa Atma – MIEŚCI SIĘ MUZEUM KASPROWICZA (ul. Kasprusie 19),
KAPLICA NA JASZCZURÓWCE – msze święte 10 i 17,
Kaplica św. Jana Chrzciciela – zwiedzanie po wcześniejszym zgłoszeniu (ul. Krupówki 1a),
Muzeum Tatrzańskie (Krupówki 10),
Schronisko nad Morskim Okiem.
W stylu zakopiańskim powstawały też meble, sprzęty użytku codziennego, instrumenty muzyczne i pamiątki. Styl zakopiański to ogólnie przenikanie elementów ludowej sztuki Podhala do kultury ogólnonarodowej i życia codziennego. Za ramy czasowe dominacji tego stylu uważa się lata 1891- 1914. Po śmierci Witkiewicza styl zakopiański powoli zaczął zanikać, aż wreszcie został wyparty przez inne trendy zarówno w architekturze jak i kulturze.